Salı, Ocak 30, 2007

Yeni Petrol Kanunu (Ama bu sefer Türkiye'de)

Türkiye'nin artık yeni bir petrol kanunu var. Meclishaber sitesi yeni kanunun yerli ve yabancı yatırımcıları özendirici özellikler taşıdığını belirtmiş. Kanununun Türkiye'de medya ve dolayısıyla halk tarafında fazla önemsenmemesi ve tartışılmaması beni üzdü. Gündeme taşınsa, örneğin Kazakistan'ın ve başka ülkelerin tebrübelerinden istifade edebilirdik. İşin içine yabancı yatırımcılar da gireceği ve uluslararası bağlayıcılığı olacağı için bu tür kanunların yap-boza tahammülü yok. Teknolojiyi ve yatırımı ülkenin çıkarlarına en iyi hizmet edecek şekilde getirmek için üzerinde iyi çalışılmış bir kanunun önemi büyük.

Kanunun kapsamı hakkında Meclishaber'den ayrıntılı bir yorum okumak için aşağıdaki "read more" bağlantısını tıklayın.

Kanuna göre, araştırma izni, arama ruhsatnamesi ve işletme ruhsatnamesi
alınmadan; arama, üretim ile yurt içinde üretilen petrolün satılması gibi
konularda hiç bir petrol işlemi yapılamayacak.
Petrol işlemi sona eren petrol hakkı sahibi, bu işlem için kullandığı
araziyi 3 ay içinde ıslah edecek ve araziye verdiği zararları karşılayacak.
Sermaye şirketi veya yabancı devletler mevzuatına göre sermaye şirketi
niteliğinde olan tüzel kişilere, araştırma izni, arama ve işletme ruhsatnameleri
verilecek. Bu izinlerin verilmesi, ruhsatname sahibine, girilmesi veya
bulunulması yasak olan yerlere girme veya o yerde bulunma hakkı vermeyecek.
Araştırma izni ve ruhsatnamelerin alınmasından önce, petrol işlemleri
esnasında doğabilecek zararları karşılamak üzere teminat alınacak.
Petrol işlemini tehdit eden şartlar oluştuğunda, petrol hakkı sahibi Petrol
İşleri Genel Müdürlüğünü ve diğer petrol hakkı sahiplerini derhal haberdar
edecek.
Petrol İşleri Genel Müdürlüğü, yerli ve yabancı girişimcilerin yatırım
yapmalarını özendirecek. Genel Müdürlük, yerli ve yabancı yatırımcıların petrol
arama ve üretim yatırımlarını, bir program dahilinde, rekabetçi, şeffaf, güvenli
ve istikrarlı bir ortam içinde yapmalarını temin edecek.

-TÜRKİYE İKİ PETROL BÖLGESİNE AYRILACAK-

Türkiye, kara ve deniz olmak üzere iki petrol bölgesine ayrılacak.
Askeri yasak bölgeler ile güvenlik bölgelerinde yapılacak işlemlerle ilgili
izin verilmeden önce, Genelkurmay Başkanlığının olumlu görüşü alınacak.
Petrol arayıcısı, bulduğu petrol olgusundan TPAO'yu haberdar etmeye mecbur
olacak; petrol araması yaparken doğaya ve çevreye zarar vermeyecek.
Petrol arama sahası karalarda 100 bin, denizlerde 1 milyon hektardan fazla
olamayacak.
Arama ruhsatnamesinin süresi karalarda 5, denizlerde 8 yıl olacak. Teminat
verilmesi halinde arama izni karalarda 2, denizlerde 3 yılı aşmamak üzere
uzatılabilecek. Uzatmalarda dahil olmak üzere arama ruhsatnamesinin süresi, ilk
yürürlük tarihinden itibaren karalarda 9 yıl, karasuları içi denizlerde ise 14
yıldan fazla olamayacak.
Üzerinde arama veya işletme hakkı bulunmayan bir saha, işletme ruhsatnamesi
verilmek üzere Bakanlar Kurulunca müzayedeye çıkarılacak.

-RUHSAT 30 YIL İÇİN VERİLECEK-

İşletme ruhsatı, alınacak iş ve mali yatırım programı dikkate alınarak, 30
yıl için verilecek. Ham petrol veya doğalgazın, bir uluslararası anlaşmaya
dayanmaksızın Türkiye üzerinden geçişini veya Türkiye'ye geçişini sağlayacak boru
hattı kurulmasına, Bakanlar Kurulu izin verecek.
İşletmeciler, her işletme ruhsatı için hektar başına yılda 1 YTL devlet
hakkı ödeyecek. Denizlerde bu miktar 4'te 1 oranında tahsil edilecek.
Bir petrol arayıcısı, ürettiği petrolün karşılığında devlet hissesi
ödeyecek.
Devlet hissesi; üretim miktarlarına, üretimin cinsine, kara ve deniz
sahalarına ve su derinliğine, gravitesine ve üretim metoduna göre kademeli ve
indirimli olarak düzenlenecek. Petrol üreticisinin ödeyeceği devlet hissesi
nakden ödenecek.
Petrol üretiminin tamamına yakınının kalkınmada öncelikli illerde yapılması
nedeniyle o illerin sosyo-ekonomik kalkınmasına katkı sağlayacak devlet
hisselerinden, o illere pay verilmesi amacıyla karalarda elde edilen devlet
hissesinin yüzde 50'si, işletme ruhsatının bulunduğu ilin özel idaresinin
açtıracağı hesaba aktarılacak.

-PETROL SAHASINI TERK EDEBİLECEK-

Petrol hakkı sahibi, araştırma izni ve arama ruhsatnamesini en az 1 ay
önceden, işletme ruhsatnamesini ise en az 3 ay önceden haberdar ederek petrol
aradığı sahayı terk edebilecek.
Petrol arama faaliyetleri dolayısıyla sağlanacak kazançlardan yüzde 5
oranında kesinti yapılacak.
Bir petrol hakkı sahibi, petrol işleminde kullanacağı bina tesislerinin ve
teçhizatlarının inşası, kurulması ve işletmesine ait malzemeler hariç, petrol
işlemlerinde kullanılacak malzemeyi, ekipmanı, akaryakıtı, kara, deniz ve hava
nakil vasıtalarını ithal ederken ya da yurt içinden temin ederken KDV, vergi ve
harç ödemeyecek.
Petrol hakkı sahibi, ihraç ettiği petrolden sağladığı dövizi yurt dışında
koruyabilecek. Bu döviz tutarı, Türkiye'ye ithal edilmiş sermaye ile bunu aşan
net kıymetlerin transferinden mahsup edilecek.
Bir petrol hakkı sahibi, petrol işlemi için gereken yabancı personeli,
Petrol İşleri Genel Müdürlüğünün uygun görüşü ve İçişleri Bakanlığının izniyle
''yabancıların çalışma izinleri hakkında kanun'' hükümlerine bağlı olmaksızın
çalıştırabilecek.

-EĞİTİM VE STAJ YAPTIRACAK-

İşletmeciler, istihdam ettikleri yabancı sayısının yüzde 25'inden az olmamak
üzere Türk vatandaşlarına, (devlet memurları hariç) petrol işlemlerinin her
safhasında ihtisas kazanmaları için yabancı ülkelerde veya Türkiye'de bilimsel ve
mesleki kurum ve işletmelerde eğitim ve staj yaptıracak.
Doğal afetler, savaş, isyan, grev, lokavt ve toplumsal olaylar; petrol
işlemine etkileri oranında petrol hakkı sahibinin hak ve sorumluluklarını eşit
sürede erteleyecek.
Düzenlemeye aykırı fiiller için, 50 bin YTL ile 500 bin YTL arasında idari
para cezası öngörülüyor.

-BİYODİZEL YAKITI-

Biyodizel üreticileri, Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu'nca (EPDK)
çıkarılacak yönetmelikte belirlenen kalite standartlarına göre üretim yapmak
üzere, yönetmelikle belirlenen usul ve esaslar dahilinde bedelsiz olarak üretim
lisansı alabilecek ve üretimlerini lisans kapsamında yapabilecek.
Petrol piyasasında faaliyet gösteren rafineri ve dağıtıcılar, ellerindeki
yakıtı tamamen yerli tarım ürünlerini kullanarak üretim yapan biyodizel
üreticilerinden temin edecekleri biyodizel akaryakıtı ile en az yüzde 2 oranında
harmanlayabilecek.
Biyodizel üreticileri, sadece yerli tarım ürünlerinden üretilen saf
biyodizel dağıtımı ve satışı yapmak için yıllık en az 30 bin ton saf biyodizel
satış projeksiyonu vermek koşuluyla dağıtım lisansı ve bayi lisansı alabilecek.

Dağıtıcılar ve rafineriler, tarım birlik ve kooperatifleri ile bu birlik ve
kooperatiflerin biyodizel üreticilerine teslim ettiği tarım ürünlerinden
üretilebilecek miktarı geçmemek üzere, tarım ürünü teslimi karşılığı bu birlik ve
kooperatiflere ortaklarının tüketimleri miktarında, Maliye Bakanlığının
düzenlemeleri doğrultusunda, ÖTV ve KDV'den muaf motorin veya biyodizel (saf veya
harmanlanmış) verecek anlaşmalar yapabilecek.
Kanunun, Petrol Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkındaki
Kanun Tasarısı olan adı, Türk Petrol Kanunu olarak değiştirildi.
(COŞ-MEL-OLC)
18:32 17/01/07

Hiç yorum yok: